Ngoài chức năng làm cảnh, rẻ quạt còn được biết đến như một vị thuốc quý sử dụng phổ biến trong các bài thuốc Đông y trị các bệnh vùng họng như viêm đường hô hấp, viêm họng, khản tiếng rất hiệu quả.
Vậy bạn đã biết cây rẻ quạt có hình dáng như thế nào chưa? Công dụng chính của cây rẻ quạt là gì? Cây rẻ quạt mua ở đâu? Sử dụng cây rẻ quạt như thế nào?.. Nếu chưa biết thì cùng Thuvienmuasam.com tìm hiểu thêm về những công thức chữa bệnh với cây rẻ quạt trong bài viết này nhé!
Đặc điểm của cây rẻ quạt
Cây rẻ quạt còn có tên khoa học là Belamcanda sinensis. Rẻ quạt thuộc họ lay ơn, trong dân gian loài cây này còn được biết đến với những cái tên khác như cây tẻ quạt, cây lưỡi đồng, xạ can.
Về đặc điểm hình dáng, rẻ quạt là loại thân cây thảo, có chiều cao khoảng 0.5cm. Lá của loại cây này có dạng mảnh dẻ, rộng 2cm, dài 30cm. Loại cây này có tên rẻ quạt là vì các lá cây xen lẫn nhau, tạo thành mặt phẳng rồi xòe ra giống như quạt nên được gọi là cây rẻ quạt.
Hoa rẻ quạt mọc thành cụm. Mỗi bông hoa có 6 mảnh vàng cam đan xen các đốm đỏ. Quả cây có hình giống trứng chim sẻ, màu đen bóng loáng.
Cây rẻ quạt mọc phổ biến ở Nhật Bản, Trung Quốc. Tại Việt Nam, loại cây này mọc hoang dại nơi vùng đồi núi trung du ven các vùng sông suối. Toàn bộ các bộ phận cây rẻ quạt đều được sử dụng từ rễ, thân, lá đều có thể dùng làm thuốc.
Cây rẻ quạt có những công dụng chữa bệnh gì?
Những thành phần hóa học mang tính dược liệu được tìm thấy trong cây rẻ quạt là: hoạt chất glucozit belamcandin, glucozit iridin, irisfloretin, shekanin, tectoridin. Những hợp chất này có công dụng rất lớn trong việc chữa các bệnh như viêm họng, ho có đờm, viêm amidan, rối loạn tiêu hóa và làm lành vết thương ngoài da.
Trong Đông y, rẻ quạt có vị đắng, tình hàn hơi độc. Khi đi vào cơ thể, các hoạt chất trong rẻ quạt sẽ tác động trực tiếp vào 2 kinh là phế và can. Rẻ quạt giúp thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, hóa đờm, đặc biệt là chữa nhiều bệnh lý về họng, tốt cho tiêu hóa.
Dịch chiết trong cây rẻ quạt còn giúp ức chế các loại nấm da, hỗ trợ kháng chủng virus đường hô hấp như vi khuẩn liên cầu, khuẩn bạch hầu, khuẩn thương hàn, khuẩn bồ đào.
Ngoài ra, trong cả Đông y lẫn y học hiện đại đều có nhiều chứng minh nghiên cứu vai trò của cây rẻ quạt trong việc chữa các bệnh như bí đại tiểu tiện, sưng vú, trị trướng bụng, tắc tia sữa, …
Bên cạnh đó, nếu thường xuyên súc miệng bằng nước rẻ quạt sẽ giúp làm sạch miệng, phòng ngừa được nhiều bệnh viêm nhiễm răng miệng.
Cây rẻ quạt có giá bao nhiêu?
Bạn có thể tham khảo giá rẻ quạt với 2 loại sau đây:
- Cây rẻ quạt giống: 35 - 40 nghìn/cây
Mua ngay tại đây: https://tvms.info/Shopee_Sd
- Thảo dược rẻ quạt khô: Khoảng 400 nghìn/kg
Tham khảo giá và mua tại đây: https://tvms.info/Shopee_M7
Mua cây rẻ quạt ở đâu?
Để mua rẻ quạt về trồng, bạn có thể tìm đến các cửa hàng cây cảnh để mua cây non hoặc mua hạt giống rẻ quạt.
Nếu muốn mua rẻ quạt thảo dược để về sắc thuốc, bạn nên tìm đến các cửa hàng, hiệu thuốc, chợ thuốc Đông y để mua với giá tốt nhất.
Ngoài ra, hiện nay cũng có nhiều shop online bán loại cây, hạt giống cũng như rẻ thảo dược, bạn có thể tham khảo giá và nhờ nhân viên tư vấn kỹ hơn khi mua tại các cửa hàng này.
Những cách sử dụng cây rẻ quạt để chữa bệnh
Chữa viêm họng
Lá hay củ cây rẻ quạt khô lấy từ 5-6 gam, đem sắc lấy nước rồi uống 2-3 lần trong ngày. Ngoài ra bạn cũng có thể giã nát lá cây, hòa cùng nước, lọc nước cốt rồi uống trong buổi tối. Cứ kiên trì đều đặn 3-5 ngày sẽ nhanh chóng giảm triệu chứng viêm họng.
Sát trùng vòm họng
Dùng rễ cây rẻ quạt khô, nhai cùng chút muối rồi nuốt nước, bỏ bả. Mỗi ngày thực hiện vài lần để làm sạch vòm họng và giảm sưng đau.
Chữa viêm họng mãn tính
Chữa viêm họng mãn tính bằng cây rẻ quạt là một bài thuốc dân gian vô cùng hiệu quả. Củ rẻ quạt lấy quả cỡ to, đem rửa sạch, nướng chín sau đó giã nát cùng 10g muối. Cho hỗn hợp này vào lọ kín để lấy ra ngậm hàng ngày. Bạn có thể nhai, nuốt cả xác lẫn nước, dùng 2-3 lần/ngày và phải dùng liên tục 3-5 ngày để khỏi.
Trị viêm yết hầu thể nhẹ
Nếu yết hầu của bạn xuất hiện các triệu chứng như sưng đau, nóng đỏ, hãy dùng rẻ quạt theo công thức sau: 9g rẻ quạt + 9g kim ngân hoa + bạc hà, cam thảo, ngưu bàng tử mỗi loại 6g. Cho tất cả những nguyên liệu trên vào sắc cùng 500ml nước. Sắc đến khi còn 150ml rồi chia uống mỗi ngày 2 lần lúc còn ấm. Nên dùng sau ăn sáng và tối liên tục 5-7 ngày để có kết quả tốt nhất.
Trị hen suyễn ở trẻ
Nếu gia đình bạn có trẻ bị hen suyễn, hãy lấy: rẻ quạt + khoản đông hoa mỗi vị 6g + gừng tươi, ma hoàng mỗi vị 3g + bán hạ chế, tử uyển mỗi vị 9g + ngũ vị tử, tế tân mỗi vị 1,5g. Sắc tất cả những nguyên liệu trên cho đến khi còn 1 bát lấy uống 2 lần/ngày đến hết. Bài thuốc này áp dụng đều đặn từ 7-10 ngày.
Chữa tắc tia sữa, rắn cắn
Lấy lá rẻ quạt tươi rửa sạch, đem giã nát rồi lấy nước uống hàng ngày. Phần bã dùng để đắp vào vị trí cần thiết như bầu vú hay vết thương rắn cắn để khắc phục tình trạng nhanh nhất.
Điều trị viêm phế quản mãn tính
Trong các trường hợp viêm phế quản mãn tính, bạn sắc nước rẻ quạt uống mỗi ngày theo công thức: 5g rẻ quạt khô + cam thảo, hoàng cầm, cát cánh, mỗi vị 2g. Sử dụng liên tục hàng ngày để có được kết quả tốt nhất.
Trị viêm họng từ bên ngoài
Dùng 10 – 20g thân rễ rẻ quạt tươi, rửa sạch rồi nhúng qua nước sôi, sau đó giã nát cùng với một ít muối hạt. Lọc hỗn hợp trên để lấy nước dùng, ngậm rồi nuốt từ từ. Có thể dùng phần bã mang hơ nóng lên rồi dùng đắp vào phần cổ để làm dịu cơn đau họng.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây rẻ quạt
Mặc dù những lợi ích tuyệt vời của cây rẻ quạt đối với sức khỏe đã được rất nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Tuy nhiên, bất cứ loại thảo dược nào cũng vậy, nếu quá lạm dụng về liều lượng, thời gian lâu ngày dễ phản tác dụng, khiến cơ thể bị hư yếu, sinh tiêu chảy.
Vì vậy, với những đối tượng như: người tỳ vị yếu, thể trạng hàn, tiêu chảy, khí huyết hư, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ dưới 7 tháng tuổi… thì không nên dùng loại thảo dược này hoặc sử dụng với lượng siêu nhỏ.
Với sự lành tính, an toàn và hiệu quả chữa bệnh cao, rẻ quạt thực sự sẽ khiến bạn giải quyết những vấn đề của cả gia đình mỗi khi tiết trời thay đổi hay gặp những vấn đề xấu về cổ họng.
Xem thêm: