Cây bạc hà được ưa chuộng và sử dụng vô cùng rộng rãi, đặc biệt trong ngành công nghiệp như chế biến thực phẩm, mỹ phẩm.
Bên cạnh đó, loại thảo dược này còn nổi tiếng là một vị thuốc có nhiều tác dụng quý đối với sức khỏe mà bạn không ngờ tới.
Đặc điểm của cây bạc hà
Bạc hà là một loại cây thân thảo thuộc họ Hoa Môi, thân và cành hình vuông, xốp có dáng thẳng đứng hoặc đôi khi bò trên mặt đất. Cây cao nhất có khả năng phát triển chiều dài từ 50 – 60cm. Cây mọc đối từng lá đơn có hình bầu dục với đầu nhọn, xung quanh mép lá có hình răng cưa. Hương lá cây bạc hà thường có mùi hắc, nếm có vị cay và hơi tê nhẹ.
Hoa và quả bạc hà thường xuất hiện từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm với kích thước nhỏ và có thể đa dạng màu sắc như màu trắng, hồng, tím hay tím hồng. Loại cây này được phân thành nhiều loại khác nhau, trong đó phổ biến nhất là các loại như Bạc hà Nam (được trồng ở nội địa nước ta), Bạc hà Âu (có nguồn gốc từ các nước Trung và Nam Âu) và các loại bạc hà di thực như Bạc hà Đài Loan, bạc hà Nhật,…
Có thể chế biến bạc hà theo những cách nào?
Một trong những cách sử dụng phổ biến của Bạc hà là ăn sống kèm với các món ăn để tăng thêm hương vị hoặc trực tiếp chế biến thức ăn hay làm trà dưới dạng tươi hoặc phơi khô. Ngoài ra, Bạc hà còn được đem đi chiết xuất tinh dầu, trở thành thành phần không thể thiếu trong một số sản phẩm như dầu thoa, kem đánh răng. Hoặc cũng có thể được làm thành dạng viên nang bọc ruột để dùng làm viên uống.
Bạc hà có công dụng gì?
Bạc hà được xem như một phương thuốc tự nhiên được sử dụng để cải thiện nhiều vấn đề về sức khỏe như:
Khó tiêu
Các hoạt chất trong bạc hà có tác dụng xoa dịu cơ bụng và khiến độ lưu thông của dịch mật tăng lên, giúp thức ăn được tiêu hóa nhanh hơn, các triệu chứng ở người bị khó tiêu được phần nào cải thiện. Tuy nhiên, đối với những người bị trào ngược dạ dày thực quản lưu ý không nên sử dụng thảo dược này. Trong thành phần của bạc hà chứa các chất có thể khiến các cơ thắt thực quản dưới bị kích thích, từ đó đẩy tình trạng bênh phát triển trầm trọng hơn.
Cách sử dụng: đem lá bạc hà khoảng 10g rửa sạch, vò nát rồi hãm với 500ml nước sôi. Chia ra uống nhiều lần, cách cứ 2-3 giờ lại uống một lần trong ngày.
Hội chứng ruột kích thích (IBS)
Một nghiên cứu y tế chỉ ra rằng bạc hà đem lại những lợi ích tương tự như một loại thuốc chống lại co thắt và hay được sử dụng trong điều trị hội chứng ruột kích thích. Theo đó, bạc hà được sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau có tác dụng làm giảm các dấu hiệu của IBS như: Đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy…
Làm dịu kích ứng, giảm nổi mẩn đỏ ngứa trên da
Bạc hà được đem đi chiết xuất tinh dầu, tinh dầu bạc hà có tác dụng làm dịu kích ứng và cải thiện tình trạng da bị nổi ngứa hay mẩn đỏ. Để sử dụng an toàn nhất, bạn nên pha loãng tinh dầu bạc hà với một số loại tinh dầu nền như dầu dừa hay dầu ô liu trước khi bôi lên da với tỷ lệ 29,57ml dầu nền pha với 3-5 giọt tinh dầu bạc hà. Để chắc chắn rằng bạn không bị dị ứng với tinh dầu bạc hà, hãy thoa một ít tinh dầu ra cổ tay trước khi áp dụng trên diện rộng.
Chữa cảm lạnh, cảm cúm
Cây bạc hà có thành phần giúp làm co các màng sưng trong mũi, nhờ đó cải thiện các triệu chứng như nghẹt mũi, khó thở do cảm cúm hay cảm lạnh gây ra. Hơn nữa, thành phần hóa học chính của lá bạc hà là methol còn có tác dụng kháng khuẩn, làm lỏng dịch nhầy trong phổi, giảm ho.
Để đẩy lùi các triệu chứng khó chịu, bạn có thể sử dụng bạc theo cách như sau: đem 20g toàn cây bạc hà nấu với lá bưởi, lá tre, sả, hương nhu, cúc tần, lá chanh mỗi thứ 30g để làm nước xông, đập giập 3 nhánh tỏi rồi sử dụng bằng các cách thức như: Hít trực tiếp tinh dầu bằng mũi, để xông hơi, bạc hà tươi lấy khoảng 3 nhánh giã nát pha với 100ml nước chanh đường rồi thưởng thức khi nước còn ấm.
Phòng ngừa loét dạ dày
Nghiên cứu khoa học cho thấy, hoạt chất menthol được chiết xuất từ lá bạc hà có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tác hại của indomethacin và ethanol. Do vậy những người thường xuyên uống bia rượu hoặc đang được điều trị bằng thuốc giảm đau được khuyến khích sử dụng bạc hà để ngăn ngừa bệnh viêm loét dạ dày.
Giảm căng thẳng, đau đầu
Dầu bạc hà có tác dụng giảm đau tương tự như các thuốc Tylenol hoặc Paracetamol. Khi được thoa lên trán kết hợp với massage, bạc hà có công dụng giảm triệu chứng đau đầu do stress. Ngoài ra,đưa lại gần mũi và hít thật sâu tinh dầu bạc hà để xoa dịu thần kinh.
Bảo vệ sức khỏe răng miệng
Có lẽ bạn cũng biết rất nhiều kem đánh răng có vị bạc hà. Không phải ngẫu nhiên mà chiết xuất từ loại cây này được sử dụng trong nhiều loại kem đánh răng và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe răng miệng. Chính nhờ đặc tính kháng nấm, diệt khuẩn mà bạc hà cực kỳ hữu ích cho người bị sâu răng, hôi miệng, nhiễm trùng nướu…Bạn có thể pha 2 -3 giọt tinh dầu vào trong ly nước ấm và dùng súc miệng từ 2 đến 3 lần mỗi ngày.
Giảm buồn nôn và nôn sau hóa trị ung thư
Một trong những tác dụng phụ mà hầu hết bệnh nhân được hóa trị phải đối mặt là buồn nôn và ói mửa. Việc hít tinh dầu bạc hà có thể giúp người bệnh giảm bớt triệu chứng khó chịu này.
Cây bạc hà thúc đẩy chữa lành vết thương
Tình dầu chiết xuất từ bạc hà có tác dụng chống lại 4 chủng vi khuẩn khác nhau, trong đó có một loại đã kháng lại kháng sinh. Ngoài ra, nó kích thích các nguyên bào sợi phát triển để thúc đẩy tổn thương nhanh được chữa lành.
Dầu cây bạc hà có tác dụng giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Điều này thật sự hữu dụng trong việc chống lại sự phát triển của nhiều vấn đề khác về sức khỏe có liên quan đến thay đổi nội tiết đặc biệt là hội chứng buồng chứng đa nang.
Tăng cường khả năng miễn dịch
Với đặc tính kháng khuẩn, chống nấm, tiêu diệt virut gây bệnh như đã giới thiệu, bạc hà còn có tác dụng nâng cao hệ miễn dịch của cơ và tăng sức đề kháng của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh. Nếu bạn đang gặp vấn đề với hệ miễn dịch, việc sử dụng dầu bạc hà hay viên nang chứa chiết xuất bạc hà có thể cân nhắc trong việc cải thiện sức khỏe.
Giảm khó chịu khi cho con bú
Chứng nứt nẻ và đau ở núm vú thường xuất hiện ở phụ nữ đang cho con bú. Việc thoa một chút tinh dầu lên vùng da bị ảnh hưởng có thể giúp bạn cải thiện tình trạng này. Tuy nhiên khi sử dụng cách thức này, chú ý lau sạch ngực trước khi cho con bú trở lại và tránh thoa quá nhiều lần vì nó có thể làm giảm tiết sữa.
Lưu ý khi sử dụng bạc hà
Những tác dụng của lá bạc hà dù rất hữu ích nhưng không phải sử dụng tự do và vô tội vạ. Bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi sử dụng bạc hà trong cải thiện sức khỏe.
Việc thoa tinh dầu cây bạc hà nguyên chất có thể gây kích ứng da, chú ý pha loãng nó với dầu nền trước khi sử dụng, đặc biệt là sử dụng thoa lên mặt. Trên những khu vực da đang bị lở loét, trầy xước, tuyệt đối không áp dụng tinh dầu bạc hà, tránh để tinh dầu dính vào mắt. Mỗi ngày bạn không nên thoa hay hít tinh dầu cây bạc hà quá 3 – 4 lần để tránh các nguy cơ như bị sung huyết da hay khô niêm mạc đường thở. Bên cạnh đó, ngưng sử dụng bạc hà hoặc các bài thuốc được chế biến từ chúng khi các triệu chứng đã được cải thiện, tránh dùng liên tục trong thời gian dài.
Xem thêm:
https://thuvienmuasam.com/t/nhung-tac-dung-tuyet-voi-tu-cay-nha-dam/807