Chắc chắn rằng, một lần trong đời chúng ta đã từng nghe qua cụm từ “máy radio cassette – sóng điện từ radio”. Vậy “radio là một thiết bị thu phát âm thanh hay là một loại sóng điện từ”. Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, xin mời bạn đọc tiếp tục theo dõi các nội dung chia sẻ sau đây.
1. Cách phân biệt sóng radio và máy cassette radio
Có rất nhiều người nhầm lẫn “sóng radio là máy cassette radio”. Để phân biệt được chúng, xin mời bạn theo dõi các khái niệm sau:
a. Máy cassette radio là gì?
Sự phát triển vượt bậc của ngành khoa học và công nghệ, đã mang đến cho con người nhiều loại hình giải trí điện tử khác nhau. Cũng như, bạn hoàn toàn có thể nghe nhạc, chơi game, xem phim…bằng ipad, điện thoại, laptop…ở bất kỳ đâu và bất kỳ thời điểm nào. Thế nhưng, trước đây cũng có một loại hình giải trí hấp dẫn và là món ăn tinh thần của nhiều thế hệ trước. Đó chính là nghe phát thanh thông qua máy radio cassette.
Máy radio cassette (hay còn được gọi với nhiều cái tên là máy cát-sét, máy thu thanh, máy nghe đài) là vật dụng vô cùng quen thuộc đối với các thế hệ trước. Thiết bị hoạt động bằng cách nhận âm thanh đã được biến điệu qua ăng ten. Sau đó, khuếch đại, phù hồi và phát ra loa cho người nghe.
Máy cassette radio là thiết bị thu phát âm thanh
Mặc dù, việc sử dụng các thiết bị số đã làm giảm bớt một phần phát triển của việc nghe đài. Tuy nhiên, đài phát thanh của Việt Nam vẫn được duy trì và thu hút nhiều người nghe. Một số người còn xem đây là nơi giải bày tâm sự và lưu giữ kỹ niệm. Một số kênh phát thanh hấp dẫn như FM 89 MHz, VOV1, VOV2…
Hiện nay, radio cũng được biết đến là công cụ hỗ trợ công việc của một số đối tượng nhất định. Ví dụ: tài xế taxi sẽ nghe đài “Radio giao thông” để biết tuyến đường bị tắt hoặc xảy ra tai nạn. Từ đó, tifmd được lộ trình khác giúp tiết kiệm thời gian cho khách hàng.
b. Sóng điện từ Radio là gì?
Các loại thiết bị kỹ thuật ứng dụng công nghệ chuyển giao thông tin không dây, thông qua cách biến điệu sóng điện từ, với tần số thấp hơn tần số của ánh sáng, được gọi là sóng radio.
Nếu trước đây, radio chỉ được dùng để chỉ các loại máy thu thanh, thì ngày nay sóng radio được ứng dụng trên tất cả các công nghệ có khả năng thu phát âm thanh. Đồng thời, sóng điện từ radio còn có khả năng truyền hình ảnh và các dữ liệu từ nơi này đến nơi khác trong không trung.
Hình ảnh mô tả sóng radio
Theo đó, sóng radio là loại sóng có bước sóng từ 1mm – 100.000km và có dải tần 300MHz – 3Hz. Với quá trình phát triển lâu dài, các nhà khoa học đã xacsc định các loại sóng dài (LF), sóng trung (MF), sóng ngắn (HF) hoặc sóng cực ngắn (VHF) là một loại của sóng radio. Do bản chất của sóng radio là sóng điện từ, nên nó có khả năng xử lý âm thanh, hình ảnh giao thao, triệt tiêu, nhiễu, cộng hưởng… và lan truyền chúng đi xa thông qua môi trường nước, không khí hoặc chân không.
Tần số radio ảnh hưởng rất nhiều đến tốc độ truyền dữ liệu. Ví dụ: sóng radio có tần số thấp, tốc độ truyền tin sẽ chậm. Tuy nhiên, khả năng vượt vật cản và ít bị hấp thụ bởi môi trường sẽ càng cao. Ngược lại, sóng radio có tần số càng cao, tốc độ truyền tin nhanh và khả năng vượt qua vật cản yếu. Cũng như, bị môi trường hấp thụ nhiều.
Một số thiết bị hoạt động dựa vào sóng điện từ bao gồm: máy radio cassette, điện thoại đi động, máy tính, máy thu hình, bộ điều khiển từ xa…
3. Ứng dụng của sóng radio trong cuộc sống hiện đại
Với khả năng truyền tin từ nơi này đến nơi khác thông qua môi trường nước, chân không hoặc không khí, nên sóng radio được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như:
a. Truyền thông tin và tín hiệu
Truyền thông tin và các tín hiệu được biết đến là một trong những tính năng quan trọng nhất của sóng radio. Các sóng dài có tầng số từ 30KHz – 300KHz sẽ phản xạ tốt hơn với các tầng điện li. Đồng thời, chúng còn có khả năng phải xạ nhiều lần, nên thường bị tầng điện ly hấp thụ mạnh. Do đó, công suất truyền tải thường rất lớn. Mặc khác, sóng dài không bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng giao thoa và điều kiện truyền tin cũng ổn định, nên thường được dùng để liên lạc giữa các thành phố với nhau.
Sóng trung có tần số từ 300KHz – 3.000KHz và thường bị ảnh hưởng bởi hiện tượng giao thao. Do đó, sóng trung luôn được dùng trong các liên lạc hoặc truyền tin ở các thành phố lớn. Ngược lại, sóng ngắn có tần số từ 3.000KHz – 30 MHz và thường bị mặt đất, cũng như các vật cản hấp thụ. Chính vì vậy, sóng ngắn thích hợp dùng để truyền tin, tín hiệu giữa các nơi xa với nhau.
Sóng cực ngắn cũng là một dạng của sóng radio. Sóng cực ngắn thường không bị phản xạ ở tầng điện đi và có khả năng đi xuyên vào không gian vũ trụ. Do đó, sóng này thường được dùng trong phát thanh như phát truyền hình, FM và liên lạc với vũ trụ.
b. Sóng WIFI
Có thể bạn chưa biết, sóng wifi bạn đang sử dụng hiện tại chính là một dạng sóng radio ở cường độ thấp. Sóng wifi thường có bước sóng tương tự sóng điện từ radio được thiết lập cho các lò vi sóng. Tuy nhiên, chúng có cường độ thấp hơn khoảng 100.000 lần.
Sóng Wifi được xem là một loại sóng radio
Một số thiết bị có khả năng tạo ra sóng radio như thiết bị phát wifi, lò vi sóng, điện thoại di động, các thiết bị phát ra ánh sáng trắng… Những thiết bị này có khả năng làm cho bề mặt (vỏ ngoài của thiết bị) nóng lên, nhưng không gây ảnh hưởng hoặc nguy hiểm đến bất kỳ thiết bị nào khác, kể cả con người.
c. Ứng dụng trên sản phẩm nông nghiệp và y học
Một trong những điều kỳ diệu khác mà sóng radio đã tác động là ứng dụng trong quá trình chế biến các sản phẩm nông nghiệp. Ví dụ: con người có thể sử dụng sóng radio để tiêu diệt sâu bọ hoặc sấy khô các loại hoa quả. Ứng dụng này được kiểm định và thử nghiệm bởi các nhà khoa học người Mỹ.
Đặc biệt nhất là sóng radio được ứng dụng rộng rãi trong y học. Ví dụ như: dùng để trị bệnh hen. Đây là thành quả nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ. Họ đã chế tạo ra thiết bị chuyên dụng giúp các bệnh nhân bị hen cảm thấy dễ thở hơn thông qua các đường sóng radio. Hiện nay, sóng radio còn được ứng dụng trong các thiết bị y học như giúp thiết bị nhỏ đi vào phổi, đốt nóng và làm mềm các khối cơ bị u hoặc sơ. Từ đó, làm lưu thông các đường dẫn khí.
Sóng radio cũng được dùng để điều trị bênh Amidan. Các loại sóng cao tầng thì được sử dụng trong máy Coblator để giúp bác sĩ phẫu thuật nhanh gọn và hạn chế bệnh nhân bị đa tổn thương. Không chỉ có vậy, loại sóng điện từ này còn được dùng trong việc điều trị rối loạn nhịp tim. Cũng như, trị các tổn thương do ung thư gan gây ra.
Bên cạnh đó, các loại bệnh như viêm gan, viễn thị hoặc đau lưng đều có thể dùng sóng điện từ radio để giảm bớt đau đớn hoặc hỗ trợ quá trình chữa trị.
d. Radar
Các sóng radio được tích hợp sử dụng trong các máy radar dò tìm các loại vật dụng. Khoảng thời gian phản hồi sau quá trình dò tìm chính là khoảng cách giữa radar đến vật dụng đó. Cụ thể: thiết bị radar sẽ định vị và quét một vùng có không gian rộng từ 2-4 lần/ phút. Sóng ngắn sẽ phản hồi từ đất hoặc đá (thường dùng rên tàu, thuyền hoặc máy bay thương mại. Theo đó, chúng sẽ dò tìm mục tiêu ở những không gian nhỏ hoặc gần với tia radio.
Tìm vật dụng ở xa thông qua các loại sóng radio
Đối với radio thời tiết, sẽ sử dụng sóng radio với phân cực tròn và có bước sóng phản hồi thông qua các giọt nước. Một số thiết bị sẽ sử dụng Doppler để đo tốc độ của gió. Ngoài ra, có rất nhiều thiết bị dùng sóng radio để dò tìm vật dụng theo mục đích khác nhau.
Hy vọng, với các nội dung chia sẻ trên, sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và giải đáp được thắc mắc “radio là thiết bị thu phát âm thanh hay là loại sóng điện từ”.